เมื่อวานมีผู้สาวชวนให้ผมเล่นเกม ๆ นึงใน Facebook เป็นเกมวัดไอคิว โดยการจับเวลาแล้วให้เราตอบคำถามต่าง ๆ ผมลองเล่นแล้วได้คะแนนไม่สูงมากนัก เห็นมันบอกว่าสมองของผมมีปริมาตรเท่ากับ “มนุษย์นีแอนเดอร์ทัล”
อือม สงสัยผมจะโง่จริง ๆ T-T
แต่ไม่เป็นไร ความโง่ไม่เคยปราณีใครอยู่แล้ว ดังนั้นผมจึงเปลี่ยนวิกฤติเป็นโอกาส โดยการหยิบยกเอาโจทย์ในเกมนั้นมาโม้ให้พวกเราอ่านกัน

ภาพข้างบนคือนิพจน์ทางคณิตศาสตร์ ซึ่งแทนที่มันจะถามเราว่าคำนวณออกมาแล้วควรเป็นค่าอะไร มันกลับถามเราว่าสมการนี้ใช้นิพจน์อะไรเป็นตัวกระทำ?
ถ้าเราให้คอมพิวเตอร์ช่วยค้นหาคำตอบให้ ผมว่าวิธีการที่ง่ายที่สุดก็คือให้มันวนรอบซักสี่รอบ เพื่อเอานิพจน์แต่ล่ะตัว (บวก, ลบ, คูณ และ หาร) ไปแทนค่าในสมการ ซึ่งเป็นงานหมู ๆ ของคอมพิวเตอร์!!!
แต่ผมว่าวิธีนี้มันไม่ค่อยจะถูกแฮะ (หมายถึงวิธีที่จะให้คอมพิวเตอร์วน ๆ ทื่อ ๆ เพื่อหาคำตอบ) เพราะผมจำได้ว่าตอนที่ผมหาคำตอบ ผมรู้สึกว่าผมไม่ได้คิดแบบวน ๆ เพื่อจะเอานิพจน์เข้าไปแทนที่ในสมการเพื่อให้ได้คำตอบเลยนะ อือม ยังไงดีล่ะ คือ ผมรู้สึกว่าผม … นึกรู้ ฉับพลัน ทันที … ขึ้นมาซะอย่างนั้นเองอ่ะ ว่านิพจน์ที่เหมาะสมนั้นควรจะเป็นอะไร???
ก็เลยคิดว่าถ้าเราทำให้คอมพิวเตอร์ ค้นหาคำตอบด้วยรูปแบบที่สมองมนุษย์ทำได้ มันน่าจะทำงานได้รวดเร็วมากกว่านี้อีก!!!

นอกจากเรื่องของรูปแบบความคิด อีกสิ่งหนึ่งที่น่าสนใจก็คือความแปรผกผันระหว่างความซับซ้อนของโจทย์ กับประสิทธิภาพของสมองเรา เพราะยิ่งโจทย์ยากขึ้นเท่าไหร่ ความสามารถในการ … นึกรู้ ฉับพลัน ทันที … ของเรา มันก็ลดลงไปเท่านั้น
ในขณะที่วิธีวน ๆ ทื่อ ๆ ของคอมพิวเตอร์ ก็ยังคงเสมอต้นเสมอปลาย ทำงานได้ด้วยประสิทธิภาพที่เท่าเดิม ไม่ว่าโจทย์มันจะยากหินขึ้นยังไงก็ตาม!!!
แต่ถ้าเมื่อใดก็ตาม โจทย์มันออกมาแบบสมการข้างล่างแล้วล่ะก็ ต่อให้เป็นมนุษย์หรือว่าคอมพิวเตอร์ ก็คงไม่รู้จะหาคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียวได้ยังไงเหมือนกัน

โดยสรุปแล้ว ผมกำลังค้นหาอยู่ว่า ศาสตร์ในการทำให้คอมพิวเตอร์สามารถ … นึกรู้ ฉับพลัน ทันที … ได้นั้น มันมีชื่อว่าอะไรหว่า? … อือม จะเรียกว่า Brute Force ก็ไม่น่าจะใช่ อือม ๆ
[tags]นึกรู้, ฉับพลัน, ทันที[/tags]
เรียกว่า memoization มั้งครับ การคำนวณง่ายๆ ที่เราทำกันมาตั้งแต่อนุบาล เมื่อเห็นอีกครั้ง เราก็ตอบได้โดยไม่ต้องคิด เพราะเราจำได้
“นึกรู้ ฉับพลัน ทันที” น่าจะเหมือน memoization คือเราจำผลการคำนวณครั้งก่อนได้ และตอบโจทย์เดียวกันนั้นที่เราเจออีกครั้งด้วยความจำ ไม่ใช่การคำนวณ
ปล. ผมมั่ว
นึกรู้ฉับพลัน ก็ต้องมาจากประสบการณ์อยู่ดีนี่ครับ
ผมเลยคิดว่า มันคงไม่ต่างอะไรกับ cache ความเร็วสูง (อาจจะมี index ช่วย เช่น อะไรคูณสองได้สิบ)
ป.ล. หายหัวไปเลยผม งานเข้า = =’
hueristic
อยู่ที่ประสบการณ์ของแต่ละบุคคลละครับ เพราะถ้ามาทำครั้งแรกยังไงก็ใช้เวลาอยู่สักพักเพื่อคิด
รู้สึกว่าที่คุณ house บอกมา จะใช่ที่สุดเลยแฮะ
Heuristics